Post travmatik stres bozukluğu, afet(deprem,yangın, sel baskını), kaza, savaş, işkence, beklenmedik ölüm, bedensel ya da cinsel saldırıya uğrama gibi olaylar şok tepkisi de denilen geçici kişilik bozukluklarına yol açarlar. Fakat bazı insanlarda böyle bir olayın izleri kalıcı ve süreğen duygu-durum(ruhsal) bozukluklara neden olabilir. Şok tepkisi belirtileri olayın şiddetine, türüne, beklenmedik bir anda ortaya çıkmasına ya da önceden hazırlıklı olunmasına ve olayı yaşayan kişinin kişilik yapısına bağlı olarak değişebilir. Doğal olarak post travmatik stres bozukluğu gelişebilmektedir.
POST TRAVMATİK STRES BOZUKLUĞU AŞAMALARI
Böyle olaylarla karşılaşıldığında sırasıyla şu dönemler yaşanır;
- Kazayı izleyen kişi ilk dakikalarda şok dönemindedir. Donakalmış,şaşkın ve sersemlemiş görünür. Çoğu kez yaralarının farkında bile değildir, kaza yerinde amaçsızca dolanır, kendine ya da diğer kaza mağdurlarına en ufak bir yardımı bile gerçekleşteremeyecek durumdadır. Zaman, yer ve kişi algılarında bozukluk, algı sapması, bellek kaybı ve kendinden geçme gibi durumlar görülebilir. Olayın yarattığı yoğun anksiyete sonucu oluşan şok dönemi bir savunma mekanizması olarak kişiyi olaya yabancılaştırır ve anksiyetenin dozunun düşmesini sağlar.
- Şok belirtilerini izleyen dönemde kazaya uğrayan kişi, edilgin ve telkine açıktır; yardıma gelenlerin ve kurtarıcı ekibin önerilerini takip eder.Bu dönemde savunma mekanizması, çocukluğun edilgin-bağımlı yıllarına bir gerileme niteliğindedir. İçinde bulunduğu durumla baş edememenin verdiği çaresizlikle kişi, kendine verilen yönergeleri edilgin bir biçimde takip ederek yapılan yardımlara minnet duyar.
- Psikolojik dengesini kazanmaya başladığı toparlanma döneminde kişi sürekli kazadan bahseder, kurtarma işlemlerinin yetersizliğinden yakınır ve genel anksiyete belirtileri gösterir. Genellikle gergin ve ürkektir, dikkatini toparlamakta ve uyumakta güçlük çeker, başından geçen olayı hatırlatan kabuslar görür ve enerjisi düşüktür, çabuk yorulur. Bu belirtilen normal bir insanda kısa bir süre sonra ortadan kalkar. Yaşanan olaydan sürekli bahsetme, sık sık düşlerinde canlandırma ya da benzer konulu kabuslar görme, yaşanan olayın etkisini azaltmak ve olaya uyum sağlayabilmek için doğal olarak işleyen bir onarım mekanizmasıdır.
Olayı atlatan kişi bu olayda sevdiklerini yitirmişse, bu belirtilere yas ve çöküntü de eklenir. Kazadan kendini sorumlu tutma eğilimi ve yakınlarını kurtaramamış olmaktan ötürü yaşanan suçluluk duyguları oldukça sık görülür. Bu tür olayları yaşayanlarda bazen olayın ilk etkisi geçtikten sonra da bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Post travmatik stres bozuklukları da denilen bu durum, haftalar, aylarve bazen yıllar boyu sürebilir ve aşağıdaki belirtileri içerir:
- Geçirilen sarsıntının istemdışı gelen düşüncelerde ve rüyalarda tekrar tekrar yaşanması,
- İnsanlara yaklaşmaktan kaçınma ya da onlara karşı tepkisiz kalma ve cinsel isteksizlik,
- Uyku güçlükleri ya da gürültü, vb. uyaranlara karşı sıçrama gibi abartılı tepkiler verme eğilimi gibi belirtilerdir.
Tüm bu belirtilerin post travmatik stres bozukluğu olarak değerlendirilebilmesi için, sarsıntı yaratan olaydan en az altı ay sonra ortaya çıkması ve en az bir ay süreyle devam ediyor olması gerekir. Ancak kesin tanı koymak var olan diğer psikiyatrik semptomlar(belirtiler) nedeniyle çok da kolay olmayabilir.
Tanı koymadaki bir diğer zorluk da yaşanan sarsıntının doğasıyla ilgilidir. Aynı olaya gösterilen tepkiler bir insandan diğerine ciddi farklılıklar gösterir. Bazı kişilerde küçük zorlanmalar bile ciddi sorunlara yol açabilir. Sınırda bir uyum gösteren kişilerde sarsıcı olay, zaten var olan yetersizlik duygularını yüzeye çıkararak ağır kişilik bozukluklarına ve ilaç bağımlılığına sebep olabilir. Öte yandan, zorlanmanın ağırlığı ile belirtilerin ağırlığı arasında da doğrudan bir ilişki olabilir. Bu nedenle, kesin tanı koyabilmek için çok yönlü bir araştırma yapmak gerekmektedir.
Post Travmatik Stres Bozukluğu Tedavisi
Post travmatik stres bozukluğu tedavisi; her bireyin travmadan etkilenme düzeyi aynı değildir. Bu nedenle de tüm travmaların tedaviye ihtiyacı yoktur. Birey; dostları, eşi, ailesi ve yakın çevresi tarafından desteklendiği taktirde yaşanan olayın etkileri zamanla azalmaya başlar. Fakat bu desteklerin yetmediği durumlarda, stresin azalmadığı hatta giderek arttığı hallerde bireyin profesyonel bir destek alması gerekmektedir. Travma sonrası stres bozukluğu uygun bir şekilde tedavi edildiğinde birey kısa sürede olumlu etkiler görmeye başlar ve hayat kalitesinde iyileşmeler görür.
PTSB’de etkili olduğu bilinen iki psikoterapi yöntemi vardır:
*Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
*Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR)’dır.
POST TRAVMATİK BOZUKLUK TEDAVİSİ İZMİR PSİKOLOG
Post travmatik stres bozukluğu tedavisi İzmir psikolog ararken dikkat etmeniz gereken en önemli şey, alan da birkaç yıl çalışmış, en az emdr terapisi eğitimi almış birini tercih edin. Ege Pozitif Psikoloji ailesi olarak İzmir Karşıyaka, Alsancak, Gaziemir, Bergama, Aliağa merkezleri ile alanında uzman bir ekipten oluşmaktadır. Post travmatik stres bozukluğu Hem emdr terapisi ile hemde bilişsel davranışçı terapi ile uzmanlarımız etkili bir şekilde çalışıp sizi bundan kurtarmaktadır.
Evlilikte Sık Karşılaşılan sorunlarla ilgili yazımızı okumak için TIKLAYINIZ
Çocuklarda Sık Karşılaşılan 9 Problem ile ilgili yazımız için TIKLAYINIZ
Sık Karşılaşılan Psikolojik Problemler için TIKLAYINIZ
Sık Ortaya Çıkan Cinsel Problemlerle İlgili Yazılarımız için TIKLAYINIZ
Henüz yorum yapılmamış, sesinizi aşağıya ekleyin!