Covid-19 ilk olarak 2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Kısa zamanda tüm dünyaya yayılan bu virüs kaynaklı hastalıktan korunmak için zorunlu bir izolasyon sürecine girdik. Hastalığın birçok fizyolojik etkisinin yanında, tüm dünyada büyük sıkıntıya yol açacak bir pandemiye dönüşmesi, yayılma gücünün yüksek olması ve yaşam tehdidi oluşturması da göz önünde bulundurulduğunda bu durum, kişiler üzerinde korku ve yüksek kaygı uyandırabilmektedir. Fakat şu bilinmelidir ki anormal durumlarda anormal tepkiler vermek doğaldır.

Sosyal mesafe önemi

Covid-19 Ve Pandemi Sürecinin Getirdiği Ruhsal Değişimler

Covid-19 bütün insanların hayatında bir değişikliğe sebep olmuş ve olmaktadır. Öğrencilerin uzaktan eğitim sürecine geçmesi, yetişkinlerin işlerini ev ortamında yürütmeye çalışmaları, sokağa çıkma yasakları, maske takma zorunluluğu bu değişikliklerden bazılarıdır. Sağlıklı bireyler böyle durumlarda çeşitli depresif, kaygı taşıyan, iç huzursuzluk yaratan, acı veren olumsuz duygulara kapılabilirler. Stres, kaygı, huzursuzluk, korku, inkar, endişe, panik, öfke, tahammülsüzlük, gerginlik, umutsuzluk, çaresizlik gibi duygular bunlara örnek olarak verilebilir. Fakat bunların olağan duygular olduğu kabul edilmelidir. Önemli olan yaşanan duygunun sıklığı ve şiddetidir. Ki süreçle birlikte tetiklenen bu duyguların, tedbir ve önleyici davranışları ve doğru karar almayı beraberinde getirdiği gözlemlenmektedir.

corona (COvid-19) psikolojik etkileri

Süreç hakkındaki bilinmezlikler ve belirsizlikler, insanların yaşadığı korku ve kaygılar onları süreç ile ilgili çeşitli kaynaklardan bilgi edinme yoluna itmektedir. Süreci öğrenmek ve hastalıktan korunmak için araştırma yapan insanların da karşılaşacağı olası sorun yanlış bilgi edinmektir. Sürekli her yerden bilgiye maruz kalan insanlar artık doğru bilgileri yanlış bilgilerden ayırmakta zorlanabilir ve dolayısıyla kafa karışıklığı yaşayabilirler. Bu durumda sosyal medyanın olumlu ve olumsuz her türlü etkisi olduğundan söz edilebilir. Süreçten korunmayla ilgili doğru bilgiler insanlara yararlı olurken, alınması gereken önlemlerin bir kısmı aslı yansıtmaz ve virüsün kolayca yayilabilmesine neden olabilir. Bu yüzden doğru kaynaklardan bilgi edinmek fiziksel ve psikolojik sağlığımız için en iyisi olacaktır.

Corona Virüsü’nün Getirdiği Sorunlar

Covid-19 ve pandemi sürecinin insan psikolojisine de muhakkak bir etkisi olduğundan söz edilebilir. İnsanların sosyal medya, televizyon gibi yayın organlarından gördüğü hastane ortamları, alışık olunmayan kısıtlamalar; karantina dönemi, sokağa çıkma yasağı gibi sürecin gerektirdiği durumlar insanlarda var olan kaygı ve korkunun artmasına yol açabilmekte, bu süreler uzadıkça, insanlar sosyal hayatlarına eskisi gibi devam edemediğinde süreç can sıkıcı bir hal almaya başlayabilmektedir. Bu Covid-19 faktörüyle birlikte bir takım yeni problemler de oluşabilmekte veya var olan problemlerin birey üzerindeki baskısı artabilmektedir.

Obsesif düşünce ve davranışlar, panik atak ve kaygı bozukluğu, aile içi geçimsizlikler, öfke nöbetleri, yeme bozuklukları, uyku problemleri veya fobiler bu sürecin insanlar üzerindeki olumsuz sonuçları olabilir. Korku ve kaygı düzeyi yüksek bireylerde bu sürecin etkileri daha fazla ve sık gözlemlenebilir. Ayrıca bu kişilerde bilişsel çarpıtmalar da gözlemlenebilir. Yapılan araştırmalarda karantina sürecinin insanlarda kafa karışıklığı, konsantrasyon bozukluğu, korku, öfke, suçluluk hissi, matem hisleri, uyuşukluk, tükenmiş hissetme, kaygıya bağlı uykusuzluk gibi etkilerinin olduğu görülmüştür.

Ayrıca bu süreçte ekonomik kazanç sağlayamama, bir yakınını kaybetme, farklı bir ortamda karantinaya alınma gibi sebepler de bireylerin kaygılarını arttırarak kimi ruhsal problemlerin oluşmasına sebep olabilir.  Ayrıca salgın durumunda keyif alınan paylaşımların azalması, belirsizlik durumu ve rutinin bozulması da bireyleri huzursuz, çaresiz, umutsuz hissettirebilmektedir. Pandemi sürecinin etkisiyle ortaya çıkabilecek olası duygu durumlarından biri de depresyondur. Bireylerin beklenmedik ve ani şekilde farklı yaşam biçimine geçişiyle depresyon tetiklenebilir veya ortaya çıkabilir. Fakat olağandışı bir durumda bazı ruhsal bozukluk belirtileri göstermek normal kabul edilebilir.

Covid-19 ve Pandemi Sürecinde Çocuklar

Covid-19 ile çocuk psikolojisi

Pandemi sürecinde önem verilmesi gereken gruplardan biri çocuklardır. Süreçten en az yetişkinler kadar endişe ve korku duyan çocuklar süreçle ilgili olumsuz aile sohbetlerine veya haberlere maruz kaldıklarında olumsuz tutum ve davranışlar geliştirebilmektedir. Bu yüzden çocukları endişe verici haber ve konuşmalardan korumak önemlidir. Burada korumaktan kasıt çocuklara süreçle ilgili hiç bilgi verilmemesi veya yanlış bilgi verilmesi değildir. Bazı durumlarda aileler çocuklarını endişelendirmemek, çocukları kaygı verebilecek durumlardan korumak adına böyle konular hakkında konuşmamayı tercih edebilirler.

Böylesine bir tercih çocuklarının endişelerini daha da artmasına neden olabilir. Tatmin olmayan çocuk, bilgi edinmeyi kendi yoluyla gerçekleştirebilir ve yanlış bilgilere maruz kalabilir. Çocukların kendilerini, duygularını ifade etmelerine olanak tanınmalıdır. Ebeveynlerin açık iletişimi çocukların güven duygularının gelişmesine, konu hakkında kafalarına takılan şeyleri daha rahat sormalarına, olası kaygılarının kontrol altına alınmasına yardım edecektir. Çocukların sorduğu sorulara mümkün olduğunca kafa bulanıklığına yol açmadan açık ve kısa cevaplar verilmelidir.

Karantina Döneminde Ruhsal Hastalıklar Bakımından Riskli Gruplar

ruhsal hastalığı bulunanlar veya geçirmiş olanlar, sağlık çalışanları, alkol ve madde bağımlılığı olan kişiler, gebeler, bilişsel bozukluğu olanlar, azınlık grupları ve yaşlı kişilerdir. Ayrıca kaygı düzeyi yuksek olan kisiler bu surecte panikleyip sik sik hastaneye basvurabilirler ve bu yüzden riskli gruplar arasında sayılabilirler. İnsanların yaşadığı yoğun kaygı ve korkular, belirsizlik durumu yaşam kaliteleri düşürebilir.

Covid-19 ve Pandemi Süreciyle Başa Çıkma ve Kendimizi İyi Hissetme Yolları

Süreç boyunca insanların en merak ettiği şeylerden biri ruh sağlığımı nasıl koruyabilirim üzerinedir. Süreç öncesinde herhangi bir ruhsal bozukluk tanısı almamış kişiler bu süreci daha rahat atlatabilmektedir. Öncelikle yaşanan kaygı, korku gibi duyguların normal ve insani olduğu kabul edilmelidir. Bunun yanında süreci kontrol etmek elimizde olmasa da kendi duygu, düşünce ve davranışlarımızı kontrol edebiliriz. Her insan birbirinden farklı olduğu için verilen tepkiler de farklılık gösterir.

Sadece bu sürecin tüm dünyada yaşandığı, herkesin aynı zorluklarla mücadele etmeye çalıştığı  göz önünde bulundurulmalıdır. Ruh sağlığımızı korumaya yönelik atılan her adım bizim süreçten daha az olumsuz etkilenmemizi sağlayacaktır. Bunun için öncelikle ülkede uygulanılan çözüm yollarına mümkün olduğunca ayak uydurulmaya çalışılmalıdır. Teknolojiden faydalanarak çevremizle, arkadaşlarımızla irtibat, iletişim halinde olmayız. Bu kendimizi yalnız hissetmememizi sağlayacaktır. Oluşan stres veya kaygı verici durumlarla başa çıkarken bir diğer yöntem de kontrölümüzde olan önlemleri uygulamaya geçirmek ve doğru bilgiler edinmektir.

Pandemi öncesi rutin hayatımızı mümkün olduğunca ev hayatına uyarlamak da bu süreçte yararlı olacaktır. Ayrıca pandemi süreci bizler için kendimize ve ailemize ayırabileceğimiz boş zamanlar da ortaya çıkarmaktadır. Tabi boş zamanları mümkün olduğunca kaliteli geçirmek ruh sağlımız açısından önemlidir. Bu zamanlarda yeni hobiler keşfetmek, hep yapmak isteyip yapmaya vakit bulunamayan etkinliklere yönelmek, dengeli beslenmek, uyku düzenimize dikkat etmek, spor yapmak kaliteli vakit geçirmeye ve ruh sağlığının korunmasına yardımcı olacaktır. Aile içi bağları geliştirmek için de fırsata dönüştürülebilir. Bireyin başa çıkamadığı stres, panik atak, depresyon vb. durumlarda bir uzmandan yardım alınması iyi olacaktır.

Corona(Covid-19) Panik Atak ve Kaygı Bozukluğuna Yol Açar mı?

corona panik atak belirtileri Corona ile ortaya çıkan pandemi süreci kişilerde sosyal hayat kısıtlamasından dolayı, var olan kaygılarda artış, panik atak ya da bozukluğuna yatkınlığı olanlar bu süreçte bu tarz psikolojik sorunları daha yoğun yaşamaktadırlar. Covid-19 tek başına bir psikolojik soruna neden olmaz ama var olan psikolojik sorunları arttıracağı kesindir.

 

Henüz yorum yapılmamış, sesinizi aşağıya ekleyin!


Bir Yorum Ekle

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir